Op 1 oktober 2025 om 00:01 uur Amerikaanse tijd is de federale overheid van de VS in shutdown gegaan, omdat het Congres er niet in geslaagd is de begroting goed te keuren of een tijdelijke financieringswet aan te nemen. De deadline vloeit voort uit het feit dat het Amerikaanse begrotingsjaar op 1 oktober begint, en de benodigde “appropriations bills” — ofwel de wetsmaatregelen die federale departementen financieren — niet zijn aangenomen. De effecten zijn meteen merkbaar: de prijs van Bitcoin is vanochtend binnen een uur met 1,46% gestegen, en goud heeft vandaag een nieuw record bereikt.

Waarom is de Amerikaanse overheid op slot?

Het is voor het eerst in zeven jaar dat de Amerikaanse overheid weer op slot gaat, waarbij de laatste keer ook tijdens de termijn van Trump plaatsvond. Zoals altijd was er sprake van politieke verdeeldheid: Republikeinen in het Huis wilden een korte tijdelijke financiering (continuing resolution) zonder extra voorwaarden, terwijl Democraten eisten dat er garanties kwamen op het behoud van subsidies voor zorgverzekeringen (onder de Affordable Care Act) en het intrekken van bezuinigingen op Medicaid.

Omdat de Republikeinse meerderheid in het Huis geen twee derde steun kreeg in de Senaat, mislukten beide voorstellen, wat de shutdown uiteindelijk in gang zette. Deze shutdown is wel iets anders dan de andere keren. De Amerikaanse overheid heeft namelijk op verzoek van Trump gekeken naar permanente ontslagen (reduction in force) in plaats van alleen tijdelijke schorsingen (furloughs). Sommige overheidsinstanties hebben al instructies gekregen om voorbereidende plannen in te dienen.

Wat zijn de verwachte effecten op de beurs en de cryptomarkt?

Een shutdown creëert extra onzekerheid: door de impasse worden belangrijke economische data (zoals werkgelegenheidscijfers) mogelijk vertraagd of zelfs geschrapt, waardoor beleggers minder goed zicht hebben op de economische situatie. In reactie op die onzekerheid zijn de futures van grote Amerikaanse indexen zoals de S&P 500 en Nasdaq vanochtend al wat gedaald. Ook valt op dat de Amerikaanse dollar verzwakt, wat typisch is als kapitaal zich terugtrekt uit risicovolle posities.

In zo‘n klimaat treden vaak twee tegengestelde trek­krachten op:

Aan de ene kant kunnen beleggers wegvluchten van risicovolle activa (aandelen, groei-aandelen, crypto) naar veiligere havens.

Aan de andere kant kan de verwachting van renteverlagingen (als reactie op verzwakte economische vooruitzichten) investeerders opnieuw aanmoedigen om terug te keren naar risicovollere activa, die meer potentieel rendement bieden.

Als de US shutdown langere tijd aanhoudt, kan de negatieve impact groter worden dan de kans op herstel. Bedrijven kunnen projecten vertragen of stopzetten, consumenten geven minder uit, en investeringen blijven achter. Dit kan de economie meer remmen dan dat speculatieve hoop op herstel het kan compenseren.

Het effect van de US shutdown op de cryptomarkt

Cryptocurrencies volgen vaak dezelfde bewegingen als risicovolle beleggingen, en krijgen soms een extra boost wanneer de economische situatie onduidelijk is. In tijden van stress zien we soms een “flight to quality” binnen de cryptowereld, waarbij kapitaal verplaatst wordt naar de meest verhandelde, liquide activa zoals Bitcoin. Daarnaast kunnen uitspraken van politici, nieuwe regels of overheidsmaatregelen de markt extra beïnvloeden.

De cryptomarkt beweegt niet altijd tegelijk met aandelen; soms fungeert crypto als alternatief voor beleggers die zich tijdelijk terugtrekken uit traditionele markten, vooral als de dollar zwakker wordt of kapitaal zoekt naar alternatieve waardeopslag.

Waarom reageert Bitcoin vanochtend op de shutdown?

Vanochtend zagen we dat de Bitcoin koers een opleving maakt, en in zijn slotrally richting boven de ~ $114.000 regionen. Deze beweging sluit aan bij bredere marktsentimenten: door de dollarzwakte en de onzekerheid rondom traditionele markten zoeken beleggers naar alternatieven. Analisten merken op dat de sterke goudrally van vandaag een katalysator is voor positieve stemming in risicodragende markten — Bitcoin kan daarbij profiteren als “digitale tegenhanger” van veilige havens. In sommige analyses wordt gesuggereerd dat wanneer goud stijgt dankzij macro-onzekerheid, Bitcoin en crypto soms ‘meeliften‘ doordat beleggers op zoek gaan naar diversificatie buiten traditionele markten.

Desondanks is de stijging van Bitcoin relatief bescheiden in vergelijking met de sprong in goud. Bovendien blijven factoren zoals vraag van institutionele beleggers, technische steun- en weerstandslijnen, en macroforecasts (zoals inflatie, renteverwachtingen) doorslaggevend. Wat nu een positieve ochtend lijkt, kan snel keren door tegenvallende economische cijfers of verslechterende politieke problemen.

Goud: een nieuw record in turbulente tijden

Wat opvalt vandaag is dat goud door het dak gaat: spotgoud noteerde een all-time high van ongeveer $3.875,32 per ounce. Futuresprijzen voor december sloten rond $3.887,40. Futures liggen soms hoger omdat beleggers de toekomstige waarde van goud inschatten, maar het record voor het actuele goud blijft de spotprijs.

De redenen voor het nieuwe record zijn divers:

Op zoek naar een veilige haven: beleggers vluchten naar activa die als stabieler worden beschouwd in tijden van politieke en economische stress.

Renteverwachtingen: zwakkere economische vooruitzichten – mede veroorzaakt door de shutdown – doen markten speculeren op renteverlagingen door de Federal Reserve. Lagere rentes verlagen de opportunity cost van het aanhouden van niet-rente dragende activa zoals goud.

Dollarzwakte: als de Amerikaanse dollar verzwakt ten opzichte van andere valuta‘s, wordt goud aantrekkelijker voor buitenlandse kopers.

Goud stijgt al maanden, en deze recordhoogte laat zien dat de trend doorzet. Sommige analisten waarschuwen dat goud op korte termijn te veel is gestegen en dat een pauze of daling kan volgen. Toch blijven kopers actief zolang de economische situatie onzeker blijft.

Disclaimer: Dit is geen financieel advies. Overweeg altijd je eigen onderzoek of professioneel advies te raadplegen alvorens te investeren.